هوای دودگرفته شهرک مهرگان مشهد | تخلف آشکار تولید ایزوگام با  قیر اسیدی، مشکلات زیست‌محیطی ایجاد کرده است

به گزارش شهرآرانیوز، حتی ماسک سه لایه هم جواب نمی‌دهد. بوی مشمئزکننده قیرسوزی چنان تیز و بُرنده است که از لایه‌های ماسک می‌گذرد و ریه‌ها را‌ می‌سوزاند. موضوع به تخلف آشکار سوزندان قیر اسیدی در کارخانجات تولید ایزوگام حوالی شهرک مهرگان برمی گردد. کارخانه‌های ایزوگام به منظور صرفه جویی در مصرف برق، سیستم فیلتراسیون خود را در زمان کار خاموش می‌کنند.

این اقدام آن‌ها با تولید دود غلیظی همراه است که چشم و ریه جمعیت بیست هزار نفری ساکنان این شهرک را هدف قرار داده و حالا معضلات جسمی و بهداشتی دامن ساکنان این شهرک را گرفته است. ساکنان شهرک بار‌ها پیگیری کرده اند. اما هنوز حرف آن‌ها به جایی نرسیده است.

در ادامه حتما بخوانید تخلف آشکار با سوزاندن قیر اسیدی!

مروری بر سابقه یک معضل تنفسی

شهروندان در آن گزارش به این موضوع تأکید داشتند که بیشتر کارخانجات در شب و روز‌های تعطیل که بازرسان نظارتی نیستند عمدتا فعالیت می‌کنند.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مشهد هم در آن گزارش گفته بود که حدود ۳۵ کارخانه تولید ایزوگام در محدوده شهرک مهرگان فعالیت دارند که اداره حفاظت محیط زیست مشهد پایش‌هایی در این باره داشته و اخطاریه‌هایی را برای متخلفان صادر کرده و پرونده‌هایی را هم به دادگاه فرستاده است.

در آن گزارش هادی موسی پور به این نکته تأکید کرده بود که این کارخانجات ملزم هستند سیستم کنترل آلودگی هوا را نصب کنند. همچنین استفاده از قیر اسیدی در فرایند تولید محصول این کارخانجات تخلف است. او این را گفته بود که پایش‌های شبانه و سرزده خواهند داشت. علاوه بر آن شش کارخانه متخلف به دادگاه معرفی شدند.

هوای دودگرفته مهرگان

حال و هوای روز‌های آلوده و در مرز هشدار هوای مشهد برای اهالی شهرک مهرگان که زیر سایه دود کارخانه‌های تولید ایزوگام نفس می‌کشند، چندان جدید نیست. مردم در این منطقه شرایطی بالاتر از سیاهی را تجربه‌ می‌کنند. به گفته تعداد زیادی از اهالی ساکن در فاز یک و دو شهرک مهرگان و ساکنان بولوار عترت، برای متخلفانی که در این حوالی با قیر اسیدی ایزوگام تولید می‌کنند نظارت‌های گاه و بیگاه از سوی مسئولان نظارتی بازدارنده نیست.

هوا بس ناجوانمردانه آلوده است

کمی بالاتر از شهرک مهرگان جاده‌ای قرار دارد که به «فارمد» می‌رسد. درست بعد از کارخانه آسفالت. فاصله شهرک تا کارخانه‌های ایزوگام به لحاظ مسافت زمینی حدود دو تا سه کیلومتر است. بوی مشمئزکننده سوزندان مواد برای تولید ایزوگام از نزدیکی‌های غروب آفتاب کل فضای شهرک را در بر می‌گیرد و تا اواسط شب، حوالی ساعات ۲ تا ۳ بامداد انتشار این بو ادامه دارد. ساکنان می‌گویند در هفته چندبار این دود غلیظ مهمان خانه‌های آن‌ها ست.

تنفس به اضافه دود قیرسوزی

«۲۰ هزار نفر ساکن محله مهرگان علاوه بر آلودگی هوا باید با دود ناشی از سوزاندن قیر اسیدی زندگی کنند. بچه هایمان آلرژی تنفسی گرفته اند. سالمندان به صورت مداوم سرفه می‌کنند. اصلا اهالی شهرک مهرگان هیچ، آیا این همه دود آلوده که وارد هوای شهر می‌شود نباید مدیریت شود؟» این جملات گفته‌های یکی از فعالان شهرک مهرگان است که به نمایندگی از ساکنان شهرک از این چالش صحبت می‌کند.

عباس زاده می‌گوید: ساکنان شهرک مهرگان و به ویژه ساکنان فاز ۲ در بولوار عترت، به علت وجود کارخانجات ایزوگام و فعالیت کارخانه آسفالت در نزدیکی شهرک و ابتدای جاده کلات، هر شب درگیر سوزاندن مواد شیمیایی هستند. دود این مواد در شب‌ها آزار دهنده است. ما به هیچ عنوان نمی‌توانیم نفس بکشیم.
این ساکن محله در ادامه بیان می‌کند: چرا مسئولان روی فرایند درست تولید ایزوگام این کارخانجات نظارتی ندارند؟

در‌های بسته برای رهایی از هوای دودی

او بیان می‌کند: از هر راهی برای رفع این مشکل وارد شدیم به در بسته خوردیم. به همراه چندتن از اعضای شهرک با مأمور و بازرس به سراغ مدیران کارخانجات رفتیم تا تعاملی این مشکل را حل کنیم، اما متأسفانه به هیچ وجه قبول نکردند و منکر قضیه شدند. نمایندگان محیط زیست به صراحت اعلام می‌کنند ما نمی‌توانیم کاری انجام دهیم.

این ساکن شهرک مهرگان همچنین به راه‌هایی که رفته اند و به دربسته خورده اند اشاره می‌کند. عباس زاده می‌افزاید: هشتم آبان گذشته بود که رئیس اتحادیه صنف ایزوگام را پای کار آوردیم و بازدید میدانی با وی انجام دادیم. او به اهالی قول داد تا ظرف ۱۰ روز این مشکل را برطرف کند، اما به این قول وفا نکرد و آبی از آب تکان نخورد.

نبود فیلتراسیون، متهم ردیف اول

این شهروند در ادامه نکته‌ای را به گفته هایش ضمیمه می‌کند: در برخی شهرستان‌های کشور کارخانه‌های ایزوگام فعالیت دارند، اما موضوع استفاده از فیلتر‌های استاندارد را رعایت می‌کنند. این در حالی است که کارخانجات ایزوگام در مشهد که در حوالی مهرگان قرار دارند فیلتراسیون استاندارد ندارند، اگر دارند نیز به دلیل مصرف زیاد برق، فیلتراسیون خود را خاموش می‌کنند چرا که برایشان هزینه بردار است.

مردم همچنان ناراضی

بوی سنگین و آزاردهنده پلاستیک سوخته و آلاینده‌های ایزوگامی وجه مشترک درد همه اهالی شهرک مهرگان است. ساکنانی که هر چه فریاد می‌زنند صدای دودگرفته‌شان به جایی نمی‌رسد و کارخانه‌ها در فرایند تولید ایزوگام فیلتراسیون خود را به کار نمی‌اندازند. نامه نگاری‌های بهداشتی هم همچنان درگیرودار وعده‌های کاغذی است. در این میان مردم چشم انتظار رسیدن صدایشان به گوش مسئولان هستند.

افزایش قارچ گونه کارخانه‌های ایزوگام

برای پیگیری موضوع سراغ رئیس اداره محیط زیست و سلامت و ایمنی خدمات شهری شهرداری مشهد می‌رویم. محمد پذیرا در این باره می‌گوید: آنچه در حیطه وظایف شهرداری است موضوع بند ۲۰ ماده ۵۵ قانون شهرداری هاست که براساس آن شهرداری باید با ایجاد و تأسیس اماکن به نحوی از امحای موادی که سبب مزاحمت برای ساکنان می‌شود جلوگیری کند. در این ارتباط شهرداری باید از امحای موادی که مخالف اصول بهداشتی در شهرهاست یا تأسیس کارخانه‌ها و کارگاه‌ها در محدوده و حریم شهر که سبب آلودگی می‌شود، جلوگیری کند.
او بیان می‌کند: بر اساس این قانون آنچه در خارج از حریم اتفاق می‌افتد در محدوده وظایف شهرداری نیست و متولی آن سازمان حفاظت محیط زیست است.

رئیس اداره محیط زیست و سلامت و ایمنی خدمات شهری شهرداری مشهد با بیان اینکه متأسفانه موضوع آلایندگی کارخانه‌های ایزوگام به دلیل افزایش قارچ گونه این کارخانه ها، رو به افزایش است، می‌گوید: بروز این معضل به دو دلیل تولیدات زیرزمینی و فرایند ساده تکثیر این نوع مشاغل و تولیدات آن است.

رئیس اداره محیط زیست و سلامت و ایمنی خدمات شهری شهرداری مشهد ادامه می‌دهد: وضعیت به حدی دردناک است که اگر بر فرض مثال تعداد ۳ تا ۴ هزار واحد شغلی در داخل حریم شهر مجوز داشته باشیم به همان تعداد شغل بدون مجوز داریم. متأسفانه در حال حاضر انواع نام‌های تجاری تولید ایزوگام در مشهد وجود دارد و این همه تنوع نشان تجاری، مطمئنا نیازمند دامنه نظارتی قوی است.

پذیرا در پاسخ به این سؤال که چرا عمده فعالیت این نوع کارخانه‌ها در ساعات نیمه شب است، می‌گوید: این کارخانه‌ها به دلیل اینکه هزینه‌های سیستم کنترل آلایندگی بیشتر از راه اندازی خود کارخانه است، عموما در محدوده‌هایی که دامنه نظارت کمتر است شغل خود را ایجاد می‌کنند. او در پاسخ به این سؤال که چرا شهرداری به این موضوع ورود نمی‌کند تا این کارگاه‌ها و کارخانه‌ها سامان دهی شوند نیز این‌طور توضیح می‌دهد: متراژ و مساحت این گونه کارخانه‌ها معمولا به اندازه‌ای است که در مجتمع‌های صنفی و صنعتی ما نمی‌گنجد. این گونه مشاغل باید در شهرک‌های صنعتی ایجاد شوند.

فعالیت ۳۵ کارخانه ایزوگام در محدوده مهرگان

رئیس مرکز بهداشت شهرک مهرگان نیز درباره اینکه متأسفانه موضوع آلایندگی فرایند تولید محصول در این کارخانه‌ها دامن مردم را گرفته است، می‌گوید: فعالیت این کارخانه‌ها با رسیدن فصل سرما و به دلیل تولید بیشتر رو به افزایش است و مردم شهرک مهرگان در نیمه دوم سال بوی مشمئزکننده بیشتری را استنشاق می‌کنند.

حسین قاسم زاده با بیان اینکه ما به عنوان متولی بهداشت تا کنون دو تا سه مرتبه موضوع را به سازمان‌حفاظت محیط زیست انعکاس داده ایم، ادامه می‌دهد: حدود ۳۰ تا ۳۵ کارخانه ایزوگام در حوالی مهرگان فعالیت دارند. البته این کارخانه‌ها قبل از شکل گیری شهرک در این منطقه دایر شده اند. رئیس مرکز بهداشت شهرک مهرگان می‌افزاید: دو موضوع در مورد کارخانجات باید رعایت شود؛ اول اینکه لوله‌های استخراج دود کارخانجات باید دست کم هفت تا هشت متر از زمین فاصله داشته باشند دوم اینکه باید این کارخانجات ملزم به استفاده از سیستم فیلتراسیون شوند.

قاسم زاده با بیان اینکه قرار است این موضوع دوباره در شورای بهداشت شهرستان مشهد به مشورت گذاشته شود، بیان می‌کند: مشابه وضعیت مهرگان را  در خانگیران سرخس داریم که تقریبا با همین معضل دست و پنجه نرم می‌کنند؛ بنابراین برای حل این مشکل باید سیاستی کلان تدبیر شود.